Malzemeler

 

    'Alet işler el övünür', bizi mutlu eden bir sonuca ulaşmak isteniyorsa, konu hakkında ne kadar bilgili de olunsa, yapılan işe uygun kaliteli araç gerekçeler olmadığı sürece başarılı olunması zordur.
Bitki;    Doğada yaşayan her ağaç bonsai çalışmalarında kullanılabilir. Ancak beğenilen ağacın yaşam süresinin nekadar olduğu, minumum nekadar boyda olması gerektiği, iklim koşulları gibi bir takım öğeler dikkate alınmalıdır. Odunsu yapıya sahip meşe, çam, ardıç gibi ağaçlar üzerindeki çalışmalar istenilen sonuça ulaşabilmemizi sağlarken, meyve veren ağaçların yaşam süreleri, fiziksel görünümü gibi nedenler ile kalıcı bir bonsai yapmak tatminkar olmayabilecektir. Ardıç, selvi tarzı bitkilerde doğru telleme tekniği yapıldığı zaman gövde ve dallarında şekil değişikliğine gitmek, büyümesine müdahele edebilmek çok daha kolay ve zevkli olabilmektedir.
Tohumdan üretim yapılarak büyütülen ağaca her döneminde müdahele ederek istenilen bir formda olmasını sağlamak mümkün. Ancak göze hoş gelecek bir görüntünün oluşumu için 4 veya 5 yıl gibi bir zamana ihtiyaç olduğu dikkate alınmalıdır.
Fidanlıklardan alınacak bitkilerde gerekli teknikler kullanılarak hemen bir form oluşturma ve daha sonraki aylarda ufak çaplı müdahaleler ile bakım yapılarak bir bonsai ağacına sahip olmak çok daha kolaydır. Budama sonucunda açığa çıkan dallarında gerekli şartlar sağlanması koşulu ile üretimi yapılarak yeni bonsai adayı bitkilerde çoğaltılabilir.
Doğada gezinirken toprak üzerinde yaşayan genç veya yaşlı bir çok bitkinin varlığını görebiliriz. Bu bitkilerin bazıları gelişimlerini toprağa yakın olarak devam ettirirken yaşlanmış gövde, dalları ve formları ile çok güzel görünüme kavuşmuş olurlar. Bonsai de kullanılan bir çok tekniğin sonucunu bu bitkiler üzerinde doğal olarak görebilir ve inceleme şansına sahip oluruz. Bu tarz bitkileri eğer bulunduğunuz mekanda yaşatabileceğinize inanıyor iseniz, köklerine fazla zarar vermeden söküp evinize nakil edebilir ve saksıya ekim öncesi bakımını yaparsanız, bonsainin temel amaçlarından olan yaşlı bir ağaca sahip olursunuz. Ancak bu işlemler sırasında nakil edilen bitkinin yeni yerinde yaşayamayacağıda bilinmeli. Bitki doğal ortamında köklerinde bulunan faydalı mantarlar sayesinde yaşamını devam ettirmektedir. Özellikle ibreliler dediğimiz çam ve türevi ağaçlarda bu geçerlidir. Bu yüzden köklerindeki toprağı komple temizlemeden, toprağının bir kısmını da koruyarak nakil edilmeli ve dikilmelidir.
Köklerdeki bu mantarların satışı yapılmakta ve ekim öncesi köklere döküldükten sonra saksıya bitki dkilmektedir.
Saksı;6.yy dan önce Çin de ve sonrasında Japonya da başlayan ve günümüzde tüm dünyada yaygın olan bonsai sanatı, yıllar içinde çokta değişmeyen belli prensiplerle gelişimine devam etmektedir. Bu prensiplerden bir taneside bonsai saksısıdır. Ağacın formuna, gövde kalınlığına, ağacın cinsine, boyuna gibi bir takım özelliklerle, saksı tercihi yapılmaktadır. Ama değişmeyen, saksıda köklerin çürümesini önlemek, suyun saksı içinde birikmesini engellemek için saksının altındaki deliklerin yeterli büyüklükte ve sayıda olmasıdır. Kullanılacak saksıda olmazsa olmaz niteliğinde bir gerekliliktir. Bonsaide görünüm ve oranlar daima gözönünde bulundurulduğundan, saksı seçiminde özensizlik göze hiç de hoş gelmeyecektir.
Başlangıçta bitkinin küçük bir saksıya alışmasını sağlamak için plastik veya toprak bir saksıda bakımı gerçekleştirilebilir. Bir süre sonra zaten sizde bonsainizin görünümünü beğenmeyip bir bonsai saksısına geçmeyi istiyeceksiniz.
Dar bir alanda büyümeye çalışacak olan bitkinin köklerinin yapısına göre 2 veya 3 yılda bir saksı biraz daha büyüğü ile değiştirilir.
Toprak;Kaliteli bir toprak sağlıklı büyüyen bir bitki demektir. Toprak konusunda yapılan hataların başında bahçe toprağının kullanılmasıdır. Doğada bitki köklerini sürekli genişleterek su ve besin bulma çabasındayken küçük ve dar bir saksıda kök genişlemesini doğadaki gibi yapamayacaktır. Zamanla bahçe toprağı sertleşecek, suyu ememeyecek, köklerin hava almasını engelleyecek ve ağacın ölümüne neden olacaktır.
Sağlıklı bir ağaç için, iyi suyu tutabilen, fazla suyu atabilen, köklerin havalanmasını sağlayan, faydalı bakterilerin yaşamasını sağlayan özellikleri taşımalıdır. Bu özellikleri organik topraklarda bulmak pek mümkün değildir. İnorganik denilen turface, lav kayası, akadama, dere kumu, vermikülüt, perlit gibi suyu saksı içinde tutmayan ama köklerin kullanabileceği kadar suyu bünyesinde barındıran topraklar bitkinin sağlığı açısından kullanılabilecek topraklardır.
Besin;Ağacın yaşaması için gerekli olan besin ihtiyacı, dengeli ve düzenli bir şekilde karşılanmalıdır. Aşırı gübreleme, ağaç tarafından kullanılmayan elementlerin toprakta birikimine ve köklerine zarar vererek ölümüne neden olacaktır. Ağacın hangi aylarda ne kadar ve hangi elementlere ihtiyacı olduğunu bilmek ve ona göre dengeli olarak vermek gerekmektedir. Azot (N), Fosfor (P) ve Potasyum (K) ana besin elementleridir. Ağacın ihtiyacına göre bu elementlerin karışım oranlarını bilerek ona göre gübre tercihinde bulunmak ağaç için hayati önem taşır. Azot yaprak gelişimine, potasyum ağacın gücünüarttırmaya, fosfor kök gelişimine doğrudan etki etmekte ve dönemsel olarak ihtiyaçları değişmektedir. Organik gübre kullanılabilir tabiki ama bu durumda toprakta oluşabilecek bakteriler bitkiye zarar vereceği de unutulmamalıdır. Yavaş salınımlı katı ve suyla karıştırılıp verilen sıvı gübreler kullanılabilir.Ama her iki gübrede de önemli olan elementlerin oranıdır. Ambalaj üzerinde bu oranlar yazmaktadır.
Tel;Tasarımı planlanan ağacın gövde ve dallarını eğmek, farklı şekil ve yön vermek amacıyla kullanılan temel malzemelerden birisidir. Ağaç büyüdükçe tel sayesinde şekillenen yeni pozisyonunu alacak ve teller söküldükten sonra gelişimine bu pozisyonda devam edecektir. Sarımı kolay, sarım sonrası dalların direncine dayanaklı olmalıdır. Bakır ve alüminyum teller bu istekleri karşılıyabilen meteryallerdir. Alüminyum tel daha çok tercih edilmektedir. Söküldükten sonra başka bir dal sarımında tekrar kullanılabilmektedir. Alüminyum teller 1 mm ile 4 mm arası kullanılan ölçüleri dalın kalınlığına göre seçilmektedir. Bakır tellerin sertliği sarımda zorluk çıkarttığı gibi dallardan ziyade gövdelerin sarımında kullanılmaktadır. Söküldükten sonra tekrar kullanımı pek mümkün olmamakla beraber hava şartları nedeni ile salınım yapabilmesi, ağaç üzerinde görüntüsünün güzel olmadığı gibi nedenlerle pek tercih edilmezler.
Pense, tırmık, budama makası;Ağaç üzerinde çalışmalar yaparken kullanılan malzemeler. Ağaça zarar vermeden budama, ince dalları kesme, kök bakımı esnasında toprağı köklerden ayırma gibi işlemlerde kullanılacak kalitede olması gerekmektedir. Bu tür işlemler yaparken ağaca insan eli değmemiş, doğal oluşumu görüntüsünü sağlamak bu aletlerle mümkün olabilmektedir.